De placenta: Alles wat je moet weten voor een gezonde zwangerschap
De placenta is een tijdelijk orgaan dat tijdens de zwangerschap in de baarmoeder groeit. Het zorgt voor de uitwisseling van voedingsstoffen, zuurstof en afvalstoffen tussen moeder en baby. In dit artikel bespreken we de functies, ontwikkeling en mogelijke complicaties van de placenta.
We leggen uit hoe de placenta de baby beschermt, hoe de gezondheid ervan de bevalling beïnvloedt, en wat er na de bevalling mee gebeurt. Ook lees je hoe de placenta eruitziet op een echo en waar deze zich in de baarmoeder bevindt.
Wat is de placenta?
De placenta, ook wel moederkoek genoemd, is een tijdelijk orgaan dat tijdens de zwangerschap in de baarmoeder groeit. Het zorgt voor de uitwisseling van zuurstof, voedingsstoffen en afvalstoffen tussen moeder en baby. De placenta speelt een cruciale rol in de ontwikkeling van de baby. De placenta zit vast aan de baarmoederwand, maar na de bevalling komt de placenta als nageboorte naar buiten en verlaat het lichaam van de moeder.
Herinner je zwangerschap voor altijd
Herinner je zwangerschap
voor altijd
Hoe ontwikkelt de placenta zich tijdens de zwangerschap?
De placenta ontwikkelt zich direct na de innesteling van het embryo in de baarmoederwand. Vanaf dat moment begint de placenta te groeien en ontstaat er een verbinding tussen moeder en baby. Als je 12 weken zwanger bent, is de placenta volledig gevormd en neemt het alle belangrijke functies over die de baby ondersteunen. In deze fase ligt de placenta nog niet los, maar stevig verankerd aan de baarmoederwand om de groei van de baby te bevorderen.
Wat zijn de functies van de placenta?
De functies van de placenta zijn het voorzien van de baby van voedingsstoffen en zuurstof, het afvoeren van afvalstoffen, en het ondersteunen van de zwangerschap door hormonen te produceren. De placenta zorgt ervoor dat de baby via de bloedvaten in de baarmoeder voedingsstoffen en zuurstof ontvangt. Tegelijkertijd voert het kooldioxide en andere afvalstoffen van de baby af naar het lichaam van de moeder.
Daarnaast maakt de placenta hormonen aan zoals progesteron, dat voorkomt dat de baarmoeder te vroeg samentrekt en sterker wordt. De placenta maakt ook oestrogeen aan, dat de baarmoeder sterker maakt en de melkproductie na de bevalling stimuleert.
Hoe beschermt de placenta de baby?
De placenta beschermt de baby door ervoor te zorgen dat de bloedsomlopen van moeder en kind gescheiden blijven en door schadelijke stoffen tegen te houden. Deze scheiding voorkomt bloedgroepconflicten tussen moeder en baby, wat essentieel is voor een veilige zwangerschap. Daarnaast fungeert de placenta als een barrière die schadelijke stoffen buiten houdt, hoewel sommige stoffen zoals nicotine en alcohol toch de baby kunnen bereiken. Zo vormt de placenta een beschermende laag terwijl het de baby verbonden houdt met de moeder voor voeding en zuurstof.
Welke complicaties kunnen er optreden bij de placenta?
De complicaties die kunnen optreden bij de placenta zijn placenta praevia en placenta accreta. Placenta praevia is een aandoening waarbij de placenta te laag in de baarmoeder ligt. Dit kan vooral in de latere weken van de zwangerschap gezondheidsproblemen opleveren en complicaties veroorzaken tijdens de bevalling.
Placenta accreta treedt op wanneer de placenta te diep in de baarmoederwand groeit, wat ernstige bloedingen tijdens de bevalling kan veroorzaken en extra medische zorg vereist.
Wat gebeurt er met de placenta na de bevalling?
Na de bevalling vindt de uitscheiding van de placenta plaats. Over het algemeen houden verloskundigen aan dat binnen een uur na de geboorte van de baby ook de placenta geboren moet zijn. Door het samentrekken van de baarmoeder komt de placenta los van de baarmoederwand. Dit proces, waarbij de placenta en navelstreng naar buiten komen, wordt de nageboorte genoemd.
Na de uitscheiding blijft de baarmoeder enige tijd bloeden, wat normaal is en enkele dagen tot weken kan aanhouden. De daling van het zwangerschapshormoon hCG zorgt ervoor dat de baarmoeder zich samentrekt, wat de bloeding helpt verminderen.
Hoe ziet de placenta eruit op een echo?
De placenta ziet eruit als een ronde, schijfvormige structuur op een echo. Het verschijnt meestal als een grijze, sponsachtige massa met duidelijke bloedvaten, en ligt tegen de baarmoederwand aan. Na verloop van tijd kan de placenta op de echo donkerder of helderder worden, afhankelijk van de doorbloeding en rijping.
Hoe beïnvloedt de gezondheid van de placenta de bevalling?
Een goed functionerende placenta helpt complicaties te voorkomen en ondersteunt een veilige bevalling. Problemen met de placenta, zoals een verminderde doorbloeding, kunnen tijdens de bevalling voor complicaties zorgen, zoals een versnelde hartslag van de baby of noodzaak voor een keizersnede.
Wat zijn de redenen voor een keizersnede?
De redenen voor een keizersnede zijn een ongunstige ligging van de baby, zoals een stuitligging, en problemen met de placenta, zoals placenta praevia. Andere redenen kunnen zijn een te grote baby, een te smal bekken van de moeder, of complicaties tijdens de bevalling, zoals een verminderde hartslag van de baby. In sommige gevallen wordt een keizersnede ook gepland vanwege medische aandoeningen bij de moeder.
