Wat mag je niet eten als je zwanger bent en wat wel?

Je bent zwanger en misschien let je daarom nu extra op wat je wel of niet eet. Zoals altijd geld, eet gezond! Maar wat mag je niet eten als je zwanger bent? Van sommige dingen is het heel bekend wat wel of niet mag. Misschien weet je niet van sommige etenswaren of ze gevaarlijk kunnen zijn. Lees snel verder en je weet snel van je wel of wat mag je niet eten als je zwanger bent.

Waarom mag je niet alles eten als je zwanger bent?

Het is belangrijk om gezond en gevarieerd te eten, zeker tijdens de zwangerschap. Je hebt vast gehoord over de schijf van vijf. De meeste van de producten op deze schijf kun je gewoon blijven eten (of drinken), maar niet alles. Sommige producten kunnen schadelijk zijn voor jezelf of voor je baby. Mogelijk is er een product wat gevaar oplevert met een besmetting met bacteriën, of parasieten. Het kan zijn dat er misschien een stofje inzit dat schadelijk kan zijn voor de baby. Een andere reden kan zijn is dat je wat sneller teveel binnen krijgt van iets (bijvoorbeeld zout als je nogal houdt van zoute drop). Het klinkt misschien allemaal wat spannend, maar dat is het niet. Er is nog steeds ontzettend veel wat je juist wel mag eten tijdens je zwangerschap. Eet vooral gezond en afwisselend tijdens de eerste weken van de zwangerschap.

Behalve ziekteverwekkers vind je in sommige vis ook schadelijke stoffen zoals dioxines en zware metalen. Eet daarom niet te veel vette vis (bijvoorbeeld niet meer dan 2 keer in de week) en al helemaal geen rauwe vis. Dat geldt ook voor roofvissen of vissen die diep in de zee zwemmen, zoals tonijn, haai, zwaardvis.

Groentes tijdens de zwangerschap

Pas vooral op met rauwe kiemgroenten. Dit zijn groentes zoals taugé en alfalfa. Op dit soort producten kunnen soms schadelijke bacteriën op zitten (bijvoorbeeld Salmonella en E.coli). Was je dit soort groenten in heet water, of wok je ze mee, dan is het geen probleem.

Sommige kruiden bevatten stoffen die de plant helpen te beschermen tegen natuurlijke vijanden. Je moet er dus voor zorgen dat je niet al te veel van dat soort stoffen binnen krijgt. Dit soort stoffen vind je bijvoorbeeld in aloë vera, boerenwormkruid, engelwortel (dong quai), hoefblad, komkommerkruid, salie of smeerwortel.

Van andere kruiden kun je beter minder gebruiken (in ieder geval gebruik niet te veel). Denk hierbij aan peper, nootmuskaat of basilicum. Het is een kwestie van afwisselen. Zo voorkom je dat je te veel binnen krijgt. Een mooi voorbeeld is kaneel. Een kopje thee, of 3 plakjes ontbijtkoek kan geen kwaad, maar eet niet meer als dat.

Eieren en kaas tijdens de zwangerschap

Het eten van rauwe eieren kan gevaarlijk zijn tijdens de zwangerschap. Je vindt rauwe eieren terug in bijvoorbeeld in zelfgemaakte mayonaise of tiramisu. Koop je deze producten in de supermarkt dan kun je het zonder zorgen rustig op eten.

Het eten van kaas past in een gezonde levensstijl. Kies nu dan vooral voor 10+, 20+ of 30+ kaas. In dit soort kazen zit minder verzadigd vet en meer calcium. En laat dit laatste net iets zijn wat gezond is voor de ongeboren baby. Hij heeft namelijk calcium nodig voor een gezonde botgroei. Maar waar moet je dan wel op letten? Sommige buitenlandse kazen kunnen namelijk de Listeria bacterie bevatten. Deze bacterie kan schadelijk zijn voor je ongeboren kindje.

Het zijn voornamelijk kazen waarin rauwe melk erin verwerkt. Op de verpakking staat dan ‘au lait cru’ of ‘gemaakt van rauwe melk’. Staat er alleen melk op het etiket? Dan kun je de kaas wel eten.
Rauwmelkse kazen kun je ook beter laten staan. Het gaat dan vooral om schimmelkazen, maar kijk ook op de verpakking van verse brie, mozzarella of kaas van de boer. Als er niets op de verpakking staat, is het veilig.

Eet je buiten de deur? Vraag het dan voor de zekerheid na en geef altijd aan dat je zwanger bent. Dan kan de keuken hier rekening mee houden.

Het advies is niet meer dan drie tot vier koppen (totaal 600 – 800 ml) thee met cafeïne per dag te drinken. De hoeveelheid cafeïne wisselt per theesoort. De grootste hoeveelheid cafeine vind je in zwarte en groene thee (30 mg per kopje van 125 ml). Misschien drink je juist graag zwarte thee. Kijk dan tijdens het boodschappen doen goed rond. Van diverse thee is ook een cafeïnevrije variant te vinden.

Toch eerder een fan van kruidenthee? Dan kun je thee blijven doordrinken. Er zit namelijk geen cafeïne in deze theesoorten. Een mooi voorbeeld hiervan is kamillethee. Kamillethee is een kruidenthee en je kan hier dus zonder zorgen van blijven drinken. Deze theesoort heeft als voordeel dat het goed kan werken tegen brandend maagzuur. Het helpt je om beter te slapen en het kan ook eventueel stress of angst verminderen.

Andere bekende kruidenthee’s zijn rozenbottelthee, muntthee en rooibosthee. Een uitzondering hierop zijn zoethoutthee, venkelthee en anijsthee. Drink hier niet te veel van tijdens je zwangerschap. Zoethoutthee en sterrenmix zorgen ervoor dat je bloeddruk hoger wordt. Drink daarom niet meer dan één tot twee kopjes zoethoutthee of sterrenmix per dag.

Fris tijdens de zwangerschap

Iedereen weet dat veel frisdrank niet goed voor je is. Maar waarom moet je juist extra opletten met het drinken van fris tijdens de zwangerschap?

We hebben het al eerder over cafeïne gehad. Cafeïne vind je bijvoorbeeld terug in cola. Suiker is ook iets wat je veel in fris terugvindt. Het is een reden waarom er ook veel snelle calorieën in frisdrank zit. Juist nu is het belangrijk om gezond te eten en te drinken. In frisdrank vind je niets terug dat je kleine nodig heeft om te groeien.

Je bent zwanger en je hormoonhuishouding staat compleet op zijn kop. Door de verandering in hormonen is de doorbloeding en je weerstand anders. Daardoor heb je meer kans op gaatjes en tandvleesontsteking. Door te veel drankjes met veel suiker erin te drinken, verhoog je juist de kans op gebitsproblemen. Het krijgen van maagzuur is ook een zwangerschapskwaal. Het koolzuur in frisdrank kan er ervoor zorgen dat je meer last krijgt van maagzuur. Als je last van maagzuur hebt of er door het drinken van frisdrank meer last van krijgt, dan kun je frisdank beter laten staan.

Voorbeelden van risico’s zijn een negatief effect op de motorische ontwikkeling van het kind, of een hoger risico op een laag geboortegewicht. Baby’s met een laag geboortegewicht, groeien trager, hebben mogelijk gezichtsafwijkingen en afwijkingen aan de hersenen. De kans hierop wordt alleen maar groter hoe meer alcohol je drinkt.

Wat mag nog meer niet tijdens de zwangerschap?

Het lijkt wel of de lijst met je wat je niet mag. De lijst blijft maar maar groeien.

Roken tijdens de zwangerschap

Iedereen weet het, roken is ongezond en in het bijzonder tijdens je zwangerschap. Stop daarom met roken, al is dat natuurlijk niet makkelijk. Maar wat zijn de gevolgen van roken tijdens de zwangerschap?

Roken heeft al een impact voordat je zwanger bent. Het vermindert de vruchtbaarheid van de vrouw, maar ook die van de man. Stop dan ongeveer drie maanden voor je zwanger wil raken met roken. Zo heeft je lichaam de kans om alle afvalstoffen uit je lichaam op te ruimen en te wennen aan het niet-roken.

Sigaretten bevatten schadelijke stoffen. De meeste bekende stoffen zijn koolmonoxide, nicotine (verslavende stof) en metalen. Deze schadelijke stoffen kunnen de longen beschadigen, maar veroorzaken ook hartklachten en een slechtere conditie. Het risico op kanker neemt ook toe.

Niet alleen voor jou zijn er gezondheidsrisico’s, deze zijn er ook voor de kleine. Dat komt omdat de organen van je baby zijn zich nog volop ontwikkelen en zijn de organen nog niet goed in staat de schadelijke stoffen af te breken. De schadelijke stoffen blijven dus langer in het bloed zitten en hebben meer tijd om schade te veroorzaken. Ben je zwanger en blijf je toch roken? Dan verhoog je het risco voor miskraam of doodgeboorte, loslating van de placenta, vroeggeboorte, verminderde groei, wiegendood, verslaving aan nicotine van de baby, aangeboren afwijkingen aan mond, voeten, longen en het hart, buitenbaarmoederlijke zwangerschap of andere problemen op de lange termijn. Het is een hele lijst en zelfs niet compleet. Hopelijk motiveren deze redenen om vooral niet te roken tijdens de zwangerschap.

Meeroken is ook schadelijk niet alleen voor jou, maar ook voor de kleine. Het kan leiden tot onder andere een laag geboortegewicht, wiegendood en luchtweginfecties. Rookt je partner? Het is beter als je partner helemaal stopt, maar vraag hem op zijn minst te roken in een andere ruimte.

Overige voedingsstoffen

Heb jij gehoord van Pimba? Pimba is een kleisoort die kan helpen tegen misselijkheid. Omdat het een gedelft product is bevat nu eenmaal ook gevaarlijke stoffen, zoals (zware) metalen. Gebruik het daarom niet. Toch last van misselijkheid? Gebruik dan kamille of gember. Dat zijn veilige alterantieven voor Pimba.

Misschien gebruik je voor je zwangerschap soja. Soja wordt veel gebruikt als een alternatief voor zuivel en/of vlees. In sojaproducten zitten zogenaamde isoflavonen. Krijg je isoflavonen in hoge doseringen binnen tijdens de zwangerschap dan kan dit mogelijk een invloed hebben op de ontwikkeling van de geslachtsorganen van de baby. Beperk dus een hoge inname van soja uit voorzorg en neem geen supplementen met isoflavonen als je zwanger bent.

Let op de hoeveelheid zout die je binnen krijgt. Je kan beter niet teveel drop eten. De reden is het zout en laat er in drop veel zout zitten. Zout kan je bloeddruk verhogen. Een hoge bloeddruk vergroot de kans op zwangerschapsvergiftiging.

Wat je wel kan drinken tijdens de zwangerschap?

Tijdens de zwangerschap is het belangrijk om op je vochtinname te letten, aangezien goede hydratatie essentieel is voor zowel de moeder als de baby. Gelukkig zijn er genoeg gezonde en smakelijke opties om uit te kiezen. Water is de beste keuze omdat het geen calorieën, suiker of cafeïne bevat. Je kunt water op smaak brengen met een schijfje citroen, sinaasappel of grapefruit, of zelfs met verse munt of gember voor een verkwikkend en verfrissend drankje.

Ongezoete vruchtensappen zijn ook een goede optie, omdat ze boordevol vitamines en mineralen zitten. Je kunt kiezen voor klassiekers zoals sinaasappel- en appelsap, of experimenteren met minder gebruikelijke combinaties zoals wortel-appel-gember of ananas-spinazie. Mengsels van groente- en fruitsappen kunnen helpen om je dagelijkse aanbevolen hoeveelheid voedingsstoffen binnen te krijgen.

Smoothies zijn een uitstekende manier om zowel fruit als groenten te consumeren en kunnen worden aangepast aan je smaak en voedingsbehoeften. Voeg bijvoorbeeld yoghurt, notenpasta of een schepje proteïnepoeder toe voor extra eiwitten.

Cafeïnevrije koffie en thee zijn goede alternatieven voor hun cafeïnehoudende tegenhangers, zodat je nog steeds kunt genieten van je favoriete warme drank zonder de negatieve effecten van cafeïne. Veel kruidentheeën, zoals kamille-, munt- en rooibosthee, zijn niet alleen veilig, maar bieden ook gezondheidsvoordelen, zoals het bevorderen van ontspanning en een goede spijsvertering.

Het is belangrijk om te onthouden dat elke zwangerschap uniek is en wat voor de ene persoon werkt, is mogelijk niet geschikt voor de ander. Raadpleeg altijd je verloskundige of arts bij twijfel over een bepaald voedingsmiddel of drankje, en zorg ervoor dat je gezonde keuzes maakt voor een optimale gezondheid tijdens deze belangrijke periode in het leven van jou en je baby.

Gezond eten is altijd al belangrijk, maar zeker nu je zwanger bent. ‘Eten voor twee’ is niet nodig, maar probeer ook zeker niet af te vallen. Als je gevarieerd en voldoende eet, krijg je alle voedingsstoffen binnen die je nodig hebt. Maar wat is dan gezonde voeding. Dit is een kleine samenvatting.

• Eet veel groente en fruit
• Gebruik veel volkorenproducten, zoals volkorenbrood en volkorenpasta
• Eet wekelijks peulvruchten
• Eet elke dag een handvol ongezouten noten
• Gebruik enkele porties zuivel per dag, zoals melk of yoghurt
• Eet een keer per week vis, liefst vette vis, bijvoorbeeld haring, heilbot of zalm
• Eet weinig producten gemaakt van wit meel, zoals witbrood, koekjes, biscuits, zoutjes
• Eet weinig rood of bewerkt vlees, zoals worst of vleeswaar. Rood vlees is al het vlees dat komt van koeien, schapen, geiten en varkens.
• Drink minimaal 1,5 liter vocht per dag: water, thee zonder suiker, cafeïnevrije koffie, eventueel melk
• Drink weinig zoete dranken waarin suiker zit, zoals fabriekssap en fris.